Thảo dược

Cây Thổ Phục Linh có công dụng gì?

Cây Thổ Phục Linh có vị ngọt, nhạt, hơi chát, tính bình; có tác dụng khư phong giải độc, tiêu thũng, tán kết, lợi gân cốt, kiện tỳ vị.

5 1 đánh giá
Đánh giá bài viết
Thổ Phục Linh Khô
Thổ Phục Linh Khô

Mục lục

Đặc điểm của cây Thổ Phục Linh

Tên thường gọi: Thổ Phục Linh, Dây Chắt, Dây Khum, Cậm Cù, Rau Tập Tàng, Khúc Khắc Nhẵn.

Tên khoa học: Smilax  glabra Roxb.

Thuộc họ: Kim Cang – Smilacaceae.

Mô tả: Dây thân leo trườn dài khoảng 5m (tới 10m), có nhiều cành mảnh không gai. Rễ củ vặn vẹo. Lá mọc so le, có hình trái xoan bầu dục dài khoảng 5-12cm, rộng khoảng 1- 5cm, mang 2 tua cuốn do lá kèm biến đổi, thường tiêu giảm thành mũi nhọn ngắn, có khi kéo dài, cuống lá dài khoảng 1cm; gân chính 3, có hình cung. Cụm hoa ở nách lá. Tán đơn độc có 20-30 hoa. Hoa có màu lục nhạt, cuống hoa dài hơn cuống tán. Hoa đực và hoa cái riêng rẽ. Quả mọng, có hình cầu, gần như 3 góc, khi chín có màu tím đen, chứa 3 hạt. Cây ra hoa tháng 5-7, ra quả vào tháng 8-12.

Bộ phận sử dụng: Thân rễ – Rhizoma Smilacis Glabrae, thường gọi là Thổ Phục Linh.

Cây Thổ Phục Linh
Cây Thổ Phục Linh

Nơi sống và thu hái: Loài của Nam Á, Đông Nam Á, Đông Á và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc ở vùng đồi núi, thung lũng, rừng thưa, leo lên các lùm bụi, phổ biến từ Lạng Sơn, Quảng Ninh, Bắc Thái, Vĩnh Phú, Hoà Bình, Ninh Bình, Thanh Hoá, Nghệ An tới Kon Tum, Lâm Ðồng, Khánh Hoà, Bình Thuận. Người ta thu hái thân rễ tươi quanh năm, tốt nhất là vào mùa hè, cắt bỏ rễ con và gai, phơi hoặc sấy khô, hay có thể rửa sạch, ủ mềm 3 ngày rồi thái mỏng, phơi hay sấy khô.

Dược tính và công dụng của cây Thổ Phục Linh

Thành phần hóa học: Lá và ngọn non chứa theo tỷ lệ g%: nước 83,3; protein 2,4; glucid 8,9; xơ 2,2; tro 1,2 và theo mg%: caroten 1,6; vitamin C 18. Trong thân rễ có nhiều tinh bột và có (- sitosterol, stigmasterol, smilax saponin, tigogenin.

Tính vị, tác dụng: Có vị ngọt, nhạt, hơi chát, tính bình; có tác dụng khư phong giải độc, tiêu thũng, tán kết, lợi gân cốt, kiện tỳ vị.

Công dụng của cây Thổ Phục Linh
Công dụng của cây Thổ Phục Linh

Công dụng, chỉ định và kết hợp: Thường dùng chữa:

  • Tiêu hoá không bình thường, đau bụng ỉa chảy.
  • Viêm thận, viêm bàng quang.
  • Phong thấp, viêm khớp, đòn ngã tổn thương.
  • Tràng nhạc, mụn nhọt độc, lở ngứa, viêm mủ da, giang mai.
  • Giải độc thuỷ ngân và bạc.

Liều dùng 15-30g, dạng thuốc sắc, cao nước hay hoàn tán. Không dùng nước trà để uống thuốc.

Ở một số quốc gia Nam Á, nước sắc rễ tươi dùng trị đau bệnh hoa liễu và các vết loét.

Thổ Phục Linh và các bài thuốc

Bài thuốc:

  1. Viêm mủ da: Thổ Phục Linh 30g, Kim N gân 15g, Cam Thảo 15g sắc uống.
  2. Phong thấp, gân xương đau nhức, tê buốt: Thổ Phục Linh 20g. Thiên niên Kiện, Ðương Quy Đều 8g, Bạch Chỉ 6g, Cốt Toái Bổ 10g, sắc uống.
  3. Giang mai: Thổ Phục Linh 40g, Hà Thủ Ô 16g, vỏ Núc Nác 16g, gai Bồ Kết đốt tồn tính 8g, Ké Đầu Ngựa 12g sắc uống.
  4. Phong thấp khớp: Hà Thủ Ô đỏ 8g, Sâm Bố Chính 8g, Thổ Phục Linh 8g, Ðỗ Trọng 6g, Cỏ Xước 6g, Tang Ký Sinh 8g, Vòi Voi 8g, Cây Lá Lốt 6g, Mắc Cỡ Gai 6g, Dây Đau Xương 6g, sắc uống hoặc tán bột, luyện viên.

Những lưu ý khi sử dụng Thổ Phục Linh

Bên cạnh các tác dụng điều trị bệnh hiệu quả thì nên lưu ý những việc sau tránh những tác dụng không mong muốn xảy ra:

  • Cây không có tác dụng phụ nhưng nếu sử dụng với liều lượng quá lớn sẽ gây kích ứng niêm mạc dạ dày dẫn đến sự rối loạn tiêu hóa.
  • Trẻ dưới 5 tuổi không nên sử dụng vị thuốc này.
  • Phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ, thầy thuốc trước khi sử dụng. Bởi vì chưa có tài liệu nào nói về tác dụng đối với bà bầu.
  • Đối tượng có tỳ vị yếu, tiêu chảy không nên sử dụng thổ phục linh. Bởi vị thuốc này có thể gây kích thích dạ dày, nếu dùng với liều cao.

Đừng bao giờ sử dụng bất cứ thứ gì bạn không chắc chắn 100% là an toàn và nếu bạn đang bị ốm, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ trước khi sử dụng thứ mà bạn không quen thuộc.

Xem thêm:

Cây Đào có công dụng gì?

Cây Đậu Bắp có công dụng gì?

Cây Quýt có công dụng gì? 

Cây Dứa có công dụng gì?

Fan PageThanh Vân Các

Hội nhóm: Nhóm giác quan thứ 6

Giới thiệu về Thanh Vân Các

5 1 đánh giá
Đánh giá bài viết
guest
0 Góp ý
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận

Bài viết liên quan

Back to top button
0
Sẽ không lộ danh tính, các phù thủy hãy để lại bình luận..x